Δίον. Η κατ’ εξοχήν ιερή πόλη των Μακεδόνων και ο ιερός χώρος του Δία στην περιοχή του Ολύμπου. Έφτασε σε μεγάλη ακμή κατα τους ελληνιστικούς χρόνους, αλλά και στα ρωμαϊκά χρόνια, καθώς ήταν μια από τις πρωιμότερες αποικίες των Ρωμαίων στον μακεδονικό χώρο.
Την ύπαρξη του Δίου, αναφέρουν οι Στράβωνας και Λίβιος, χαρακτηρίζοντάς το «πόλις ουκ εν τω αιγιαλώ του Θερμαϊκού Κόλπου εστίν εν ταις υπωρείαις του Ολύμπου, αλλ’ όσον επτά απέχει σταδίους». Η πόλη αφιερώθηκε στον Δία και κάθε χρόνο τελούνταν θρησκευτικές τελετές, προς τιμήν του πατέρα των θεών. Για τους αρχαίους βασιλείς της Μακεδονίας, το Δίον αποτελούσε τη θερινή τους κατοικία και ως ιερό χώρο λατρείας, οι κάτοικοί του αποκαλούνταν Δίοι, Διείς και Διασταί.
Στη σύγχρονη εποχή, το γεγονός που έδωσε στο Δίον παγκόσμια αναγνώριση, είναι οι ανακαλύψεις της αρχαιολογικής σκαπάνης, οι οποίες έφεραν στο φως μια από τις σπουδαιότερες Μακεδονικές πόλεις και ένα θρησκευτικό κέντρο της αρχαιότητας.
Οι αρχαιολογικές έρευνες και ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν δειλά, από την εποχή της απελευθέρωσης της Μακεδονίας και συγκεκριμένα τον Μάιο του 1928, από τον τότε Πρύτανη του νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γ. Σωτηριάδη, στη θέση Πόρτες στο βόρειο άκρο της πόλης, όπου ανακαλύφθηκε πέτρινη οδός. Τα επόμενα τρία χρόνια, οι ανασκαφές έφερναν στο φως όλο και περισσότερα ευρήματα. Δυστυχώς, από το 1931 κι έπειτα, οι ανασκαφές διακόπηκαν για 30 περίπου χρόνια, για να τις επανεκκινήσει ο καθηγητής κλασσικής αρχαιολογίας Γ. Μπακάκης, με βασικό ανασκαφικό στόχο, την έρευνα του οχυρωματικού περιβόλου, αλλά και τη διερεύνηση του νοτίου τομέα του.
Από το 1973, ξεκινά μια νέα περίοδος ανασκαφών, όπου με επικεφαλής τον καθηγητή Δ. Παντερμαλή, γίνονται συστηματικές προσπάθειες, με ιεράρχηση των ανασκαφικών στόχων. Μεγάλη βάση δόθηκε και στον διδακτικό χαρακτήρα, μιας και επρόκειτω για πολύ σημαντικές ανακαλύψεις, που αποτέλεσαν βάση για τον εμπλουτισμό της αρχαιολογικής επιστήμης.
Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών αυτών ήρθαν στο φως, τα ιερά της Δήμητρας, της Ίσιδας, του Διονύσου και το Ασκληπείο. Οδοί με καταστήματα, το Νεκροταφείο και το τείχος της πόλης, το Ελληνιστικό και Ρωμαϊκό Θέατρο, οι ρωμαϊκές θέρμες (λουτρά) με πλήθος γλυπτών, το Ωδείο, το εντυπωσιακό ψηφιδωτό της «Έπαυλης του Διονύσου» έκτασης περίπου 100τμ, καθώς και μια Παλαιοχριστιανική Κοιμητηριακή Βασιλική έξω από τα τείχη. Οι περισσότεροι τάφοι, βασιλικοί, μαρτυρούν την ύπαρξη ενός λαμπρού και ακμαίου πολιτισμού.
Σήμερα, τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα αποτελούν τοπική αλλά και εθνική κληρονομιά, με παγκόσμια απήχηση, που εκτίθεται στους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου και του Αρχαιολογικού Μουσείου του Δίου.
Πληροφορίες στο τηλ: 23510 53484
Ώρες λειτουργίας: 08:00 – 20:00 (τελευταία είσοδος 20 λεπτά νωρίτερα στις 19:40)
